Ο Σιμών Συλαΐδης μιλάει στην ATHENS VOICE για την τέχνη της καλλιγραφίας στο αστικό περιβάλλον και τα μαγικά ταξίδια του. Ο Σίμων Συλαΐδης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1984 και η αγάπη του για την καλλιγραφία ήταν το εισιτήριο ώστε να φτάσει στα πιο απίστευτα μέρη παγκοσμίως, ώστε να μελετήσει και να πειραματιστεί πάνω σε αυτή την τέχνη.
Πώς θα προσδιόριζε όμως κάποιος τον όρο (ή κίνημα για πολλούς) Urban Calligraphy ή αλλιώς Αστική Καλλιγραφία; Είναι το πρώτο ερώτημα που έρχεται στο μυαλό μας. «Η «Urban Calligraphy» είναι η καλλιγραφία που βρίσκεται στο αστικό περιβάλλον. Δεν παραμένει μόνο σε μία κόλα χαρτί, αλλά είναι εκείνη η μορφή καλλιγραφίας που μπορεί να διαφύγει σε κάποιο μεγαλύτερο καμβά. Είναι η καλλιγραφία που ξεφεύγει από τη διαδικασία που απαιτεί μελάνι και χαρτί και «εκθέτει τον εαυτό της» σε δημόσιους χώρους, εγκαταλελειμμένα κτήρια, δρόμους και οποιοδήποτε άλλη τοποθεσία μέσα σε ένα αμιγώς αστικό περιβάλλον», απαντάει ο ίδιος ο καλλιτέχνης, δίνοντας το έναυσμα για περισσότερες ερωτήσεις.
Πού σε βρίσκουμε τώρα και πάνω σε τι πρότζεκτ δουλεύεις αυτή την περίοδο;
Μετά από μία πολύ δύσκολη και απαιτητική περίοδο, χρειαζόμουν κάποιο χρόνο ανασυγκρότησης ώστε να μπορώ να αποδώσω το μέγιστο στην τέχνη μου. Ταξίδεψα πολύ ώστε να πάρω έμπνευση γι’ αυτό που θα ακολουθούσε μετέπειτα.
Αυτόν τον καιρό η προσοχή μου είναι στραμμένη σε ένα εγκαταλελειμμένο εργοστάσιο. Κάθε τοίχος είχε και μία ιστορία να πει από τις διαδικασίες και τους ανθρώπους που κάποτε ενεργούσαν στο συγκεκριμένο χώρο. Μπορεί πλέον μόνο το εξωτερικό περίβλημα να θυμίζει κάτι από αυτό που ήταν παλιά, όμως η ενέργεια παραμένει ενέργεια και μεταδίδεται αστραπιαία σε εκείνον που θα βρεθεί μπροστά του.
Τα έργα που ετοιμάζω και θα ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του καλοκαιριού είναι μεγάλης κλίμακας και συνδυάζουν το στυλ που γνωρίζουν οι άνθρωποι που αγαπούν το urban calligraphy μέχρι τώρα, με την προσθήκη νέων ιδεών και τεχνοτροπίας που αναδεικνύουν τις λέξεις στον τοίχο.
Πώς διαλέγεις την τοποθεσία για την επόμενη τοιχογραφία σου; Ή σε βρίσκει αυτή;
Είναι πολύ σύνηθες για εμένα να παίρνω το αυτοκίνητο και να οδηγώ ώρες διασχίζοντας άγνωστους δρόμους αναζητώντας τοποθεσίες σε διαφορετικά μέρη που έχουν να πουν μια ιστορία, με το χρόνο να έχει αφήσει σημάδια πάνω τους, μέχρι να ξεχνώ το που ακριβώς βρίσκομαι. Λειτουργεί σαν ένα είδος ψυχοθεραπείας για εμένα. Εκεί λοιπόν, που το μυαλό μου έχει αδειάσει από την καθημερινότητα και οραματίζομαι το επόμενο έργο, ξαφνικά η πορεία με οδηγεί στην επόμενη τοποθεσία. Γι’ αυτό και τα έργα μου βρίσκονται κυρίως σε μέρη απομονωμένα, που έχουν να εκφράσουν μία ιστορία και όχι σε κάποιο κεντρικό σημείο που εύκολα θα προσεγγίσει τα μάτια του κόσμου. Όσο πιο απόμερο και εγκαταλελειμμένο είναι ένα μέρος, τόσο περισσότερο διεγείρει την φαντασία και με ελκύει ώστε να το διακοσμήσω με την τέχνη μου. Η φυσική επιφάνεια του τοίχου και οι αλλοιώσεις του από το φυσικό περιβάλλον είναι ο καμβάς μου, μιας και πιστεύω πως ο χρόνος είναι το καλύτερο background για κάθε έργο. Αυτή είναι η ατμόσφαιρα που θέλω να βγάλω μέσα από την καλλιγραφία.
Το πιο μαγικό κομμάτι της διαδικασίας για εμένα βέβαια είναι όταν θα επισκεφθώ ξανά τα μέρη που φιλοξενούν τα έργα και παρατηρώ πως η φύση έχει εισβάλλει και έχει πάρει μέρος δίνοντας τη δική της πινελιά στη δημιουργία. Είναι πραγματικά αξιοθαύμαστο καθώς δημιουργείται. Ευτυχώς, η Ελλάδα είναι παράδεισος για κάποιον που αναζητά εγκαταλελειμμένα μέρη, όπως εγώ.
Ταξιδεύεις παντού, πρόσφατα βρέθηκες στην ιστορική Πέτρα της Ιορδανίας και στο Τόκιο στην Ιαπωνία. Σημαντικό να ταξιδεύεις;
H αλήθεια είναι ότι φέτος βρίσκομαι ελάχιστα στην Ελλάδα. Η χρονιά κύλισε έτσι, που χωρίς να το σχεδιάσω ιδιαίτερα, επισκέφτηκα πάνω από δέκα διαφορετικές χώρες, κάποιες στην Ευρώπη και κάποιες άλλες στη μέση Ανατολή, Αφρική και Ασία. Φυσικά, highlights σε αυτά τα ταξίδια ήταν, όπως ανέφερες κι εσύ, η Ιορδανία και η Ιαπωνία.
Αρχικά να ομολογήσω πως τρέφω μια ιδιαίτερη αγάπη για την Ιαπωνία και τον πολιτισμό της και την επισκέπτομαι συχνά εδώ και 17 χρόνια. Έχω περάσει αρκετό χρόνο της ζωής μου εκεί έχοντας αποκτήσει πλέον αδελφικούς φίλους, αλλά και πιστούς ακολούθους. «Tomodachi» που λένε και οι φίλοι μου οι Γιαπωνέζοι.
Βέβαια δε θα μπορούσα να μη σταθώ και στο ταξίδι στην χώρα της Ιορδανίας. Η επίσκεψη στην ιστορική πόλη της Πέτρας, μου χάρισε πρωτόγνωρα συναισθήματα. Η ποσότητα της ενέργειας που λαμβάνει κανείς συσσωρευμένη μέσα από μια διαδρομή αρκετών χιλιομέτρων είναι πραγματικά ασύλληπτη. Είχα την ευκαιρία να δω από κοντά τις γραφές και τα σκαλίσματα πάνω στους βράχους της Πέτρας, μοναδική εμπειρία για κάποιον που θέλει να έρθει πιο κοντά με την πνευματικότητα της κάθε λέξης.
Όπως καταλαβαίνεις λοιπόν, το να ταξιδεύω δεν είναι απλά σημαντικό, αλλά ζωτικό για εμένα. Κάθε νέο ταξίδι είναι και μια νέα ευκαιρία να γνωρίσω καλύτερα τον κόσμο, την τέχνη μου και εν τέλει τον ίδιο μου τον εαυτό.
Έκανες και εκεί κάποιες τοιχογραφίες;
Δεν θα μπορούσα να μην εκμεταλλευτώ το ταξίδι στην Ιαπωνία και να μη ζωγραφίσω σε ένα μέρος που είναι συνώνυμο με τον σεβασμό ως προς την τέχνη της καλλιγραφίας, καθώς η τέχνη αυτή κυλά στις φλέβες τους από τα αρχαία χρόνια. Αυτή τη φορά περάσαμε και κάποιες μέρες κάνοντας σεμινάρια σε Ιάπωνες φοιτητές της Ακαδημίας Καλών τεχνών μαζί με την καλλιτέχνιδα Ιαπωνικής καλλιγραφίας Sakiko Yanasigawa, όπου στα πλαίσια του μαθήματος πραγματοποιήσαμε μια ιστορική διαδρομή στις ρίζες της καλλιγραφίας στο δυτικό κόσμο και βρήκαμε τα κοινά στοιχεία με τη δίκη τους κουλτούρα. Απίστευτη εμπειρία να βλέπεις πως δυο τόσο διαφορετικοί κόσμοι ενώνονται διαμέσου της τέχνης.Όσο για το ταξίδι στην Ιορδανία, δεν έκανα κάποια τοιχογραφία αλλά δε θα μπορούσα να μην αναφερθώ στη διαμονή στην έρημο του Wadi Rum σε σκηνές Βεδουίνων, όπου περάσαμε το βράδυ σχηματίζοντας λέξεις στην άμμο μετατρέποντας την έρημο σε καμβά. Μου θύμισε έντονα το διαφημιστικό που είχαμε γυρίσει για το Opel Corsa και την Adam Opel, όπου μετατρέψαμε το αυτοκίνητο σε πινέλο στην Έρημο της Ισπανίας.
Στο τέλος της μέρας, σε κέρδισε η καλλιγραφία έναντι του graffiti; Ή είναι κάτι που δεν ισχύει;
Το graffiti αποτέλεσε το ερέθισμα στα νεανικά μου χρόνια, το οποίο και με προέτρεψε να ασχοληθώ με τη γραφιστική και σιγά σιγά να εξελιχθώ και να κάνω μεγαλύτερα βήματα στο χώρο του σχεδιασμού. Νομίζω πως θα ήταν λάθος ο ισχυρισμός ότι με κέρδισε η καλλιγραφία έναντι του graffiti, μιας και δε το βλέπω σαν κάποιου είδους διαγωνισμό, αλλά ως φυσική εξέλιξη των πραγμάτων. Είμαι ευγνώμων για όλες τις εμπειρίες και τις εικόνες που μου χάρισε, αλλά περισσότερο γιατί ήταν η αρχή ώστε να οδηγηθώ σε αυτό το ξεχωριστό είδος τέχνης που υπηρετώ σήμερα.
Οι λέξεις και μηνύματα που διαλέγεις για τα κομμάτια σου είναι εξίσου σημαντικά;
Όλα ξεκινούν από το στόχο που έχει κανείς και τους λόγους που επιλέγει να εκφραστεί με οποιαδήποτε μορφή τέχνης. Στη δική μου περίπτωση, το μήνυμα και οι λέξεις είναι το παν. Πρωταρχικός σκοπός είναι η μετάδοση ενός ανώτερου μηνύματος που μπορεί να “μιλήσει” στον αποδέκτη, αντανακλώντας κάποιο στοιχείο από τη ζωή ή από τον ίδιο το χώρο που φιλοξενείται η λέξη. Επιθυμία μου είναι οι λέξεις που επιλέγω να έχουν ένα βαθύτερο νόημα, ένα νόημα που θα δώσει έμπνευση, κουράγιο, ακόμα και ψυχική δύναμη σε εκείνον που την αναζητά και ψάχνει τρόπους να εκφραστεί μέσα από την τέχνη. Ένα μοναδικό αίσθημα είναι όταν δέχομαι μηνύματα με ιστορίες ανθρώπων που μου περιγράφουν πως κάποιο από τα έργα μου λειτούργησε θετικά στη ζωή τους, τους επηρέασε ώστε να προβληματιστούν και τους έδωσε μία άλλη ματιά στη ζωή. Νιώθω ευλογημένος που κάτι τόσο μικρό όσο μία λέξη, μπορεί να έχει τόση μεγάλη σημασία.
Πάρε ως παράδειγμα τη λέξη ΖΩΗ. Από τη στιγμή που ανοίγουμε τα μάτια μας σε αυτό τον κόσμο μέχρι τη στιγμή που τα κλείνουμε, πασχίζουμε να μείνουμε στη ΖΩΗ. Αγωνιούμε για να νιώθουμε “ζωντανοί”. Παλεύουμε για να κρατήσουμε “ζωντανά” συναισθήματα και καταστάσεις. Υπάρχει λέξη με μεγαλύτερο νόημα και σημασία από αυτή;! Άρα καταλαβαίνεις πόσο σημαντική μπορεί να είναι μία και μόνο λέξη…
Για ποια κομμάτια σου είσαι πολύ υπερήφανος και ποια ήταν τα πιο δύσκολα και απαιτητικά;
Μια εμβληματική στιγμή της καριέρας μου, από αυτές που νιώθεις τη δυσκολία αλλά ταυτόχρονα και την υπερηφάνεια ήταν όταν ανέλαβα να διακοσμήσω με την τέχνη μου ένα καινοτόμο κτίριο με όνομα «Le Nuage» (The Cloud), του designer Philippe Starck, στο Montpellier της Γαλλίας.Βρισκόμουν εκείνη την εποχή στις Κυκλάδες για διακοπές, όπου έλαβα την πρόσκληση. Το project έπρεπε να ολοκληρωθεί μέσα σε πολύ περιορισμένο χρόνο. Πρόκειται για ένα 5ώροφο κτίριο, το οποίο μοιάζει με ένα τεράστιο φουσκωτό σύννεφο! Ο Starck φημίζεται για την «τρέλα» του στο design και βλέποντας το όνομα του πραγματικά αναρωτιόμουν τι με περιμένει… Ήταν ένα πάρα πολύ δύσκολο project και το όλο εγχείρημα ήταν μία μεγάλη πρόκληση για μένα μιας και το κτίριο είναι ένα ξεχωριστό αριστούργημα κι επειδή το όνομα του σχεδιαστή έχει πολύ μεγάλη «βαρύτητα» στον κόσμο του design. Κατά τη διάρκεια του συγκεκριμένου project, δημιουργήθηκαν 80 μέτρα καλλιγραφίας. Η εκτέλεση του project διήρκησε 12 μέρες, με εργασία από το πρωί έως πάρα πολύ αργά το βράδυ. Ήμασταν οι τελευταίοι που φεύγαμε από το κτίριο σχεδόν ξημερώματα, ενώ όλα τα άλλα συνεργεία είχαν ήδη σταματήσει νωρίτερα.
Παρόλα αυτά, αν κάτι κράτησα από την εμπειρία στο Le Nuage, ήταν η μεγάλη πίεση που υπήρξε, για να ολοκληρωθεί το project όσο πιο άμεσα ήταν εφικτό, κάτι που δεν συμβαδίζει με την τέχνη της καλλιγραφίας, καθώς χρειάζεται πολλή συγκέντρωση και απόλυτη ακρίβεια. Παρ’ όλη την κόπωση, είδα τα όρια μου και τα ξεπέρασα σε πολύ απαιτητικές στιγμές, όπου η κούραση κυριαρχεί και κοντράρεται με τη δημιουργικότητα. Πλέον, νιώθω πραγματικά διπλά ευεργετημένος όταν το σκέφτομαι.